numer 3

numer 3, Skarby podkarpacia

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->2Zaginione, zagrożonetekst Krzysztof ZielińskiKościółz Pstrągowej1802 rokudobudowanodrewnianykościół p.w. św. Józefa domurowanej, gotyckiej ka-plicy z 1344 r. w Pstrągo-wej. Pochodził on z Gó-ry Ropczyckiej, której pro-boszcz oświadczył, żeprzekaże cały stary koś-ciół, o ile parafianie w jed-nym dniu rozbiorą i prze-wiozą świątynię do siebie.Podobno wszystkie wozyi zaprzęgi konne z Pstrągowej brały udziałw transporcie drewnianych elementów budo-wli. W latach międzywojennych zburzonokaplicę, która groziła zawaleniem, a dokościoła dobudowano dwie nawy boczne.W latach 60. XX wieku kościółek zaczął chy-lić się ku upadkowi, wymagał gruntownegoremontu. O budowie nowej świątyni nie byłomowy ze względu na sprzeciw władz. Dlategoks. Mieczysław Porębski wystarał się o poz-wolenie na kapitalny remont. Architekt Fran-ciszek Grzesiak przygotował projekt nowejświątyni „obudowanej” na starym kościele.Tym sposobem we wrześniu 1973 r. roz-poczęto budowę. Kamień węgielny poświęcił15 października 1973 r. ówczesny biskupprzemyski Ignacy Tokarczuk, a 19 paździer-nika 1975 r. dokonał jej konsekracji . Po starejbudowli zachowały się jedynie zdjęcia.nWWięcej informacji:Zdjęcia z: „Ekspertyza o stanie technicznym orazmożliwościach i warunkach przeprowadzenia generalnegremontu kościoła w Pstrągowej”, opr. mgr B. Brągiel,mgr inż. H. SchoenOd redakcji3W numerze m.in.:Drodzy CzytelnicyPonad 1000 egzemplarzy pierwszego tegorocznegonumeru „Skarbów Podkarpackich” rozeszło się jak przy-słowiowe „ciepłe bułeczki”. Większą część rozesłaliśmypocztą, po resztę zjawili się w siedzibie Stowarzyszeniazainteresowani. Przynieśli ze sobą nowe pomysły, suge-stie i uwagi.Zawodowcy twierdzą, że najłatwiej wystartować,a największy problemem jest z utrzymaniem właściwegopoziomu wydawnictwa. W przypadku naszych „Skarbów”dochodzi jeszcze jeden istotny element – utrzymać zain-teresowanie Czytelników. Stąd też i decyzje związane z powiększeniem ilościtematów, o których piszemy. Dochodzą nowe rubryki: Dobra zagrożonei Dobra utracone. W tych pierwszych piszemy o obiektach, których istnieniezagrożone jest ludzką niedbałością lub „zapomnieniem”; w tych drugich –o zabytkach, po których z racji pożaru, zniszczeń wojennych czy też kradzieżyzostały jedynie archiwalne fotografie zamknięte w przepastnych archiwach.Kolejny duży materiał to efekt naszego zabytkoznawczego rekonesansudziennikarzy po cerkwiach powiatu lubaczowskiego oraz częściprzemyskiego. Nacisk położyliśmy na raport fotograficzny, aby uzmysłowićCzytelnikom stan zagrożenia tych obiektów. W większości przypadkówniepodjęcie w najbliższym czasie prac zabezpieczających spowoduje bezpo-wrotne zniszczenie tej bezcennej spuścizny po społeczności greckokatolickiejna Podkarpaciu. W kolejnym numerze podobny raport przedstawimyo cerkwiach z Beskidu Niskiego i Bieszczadów.Nadal apelujemy do konserwatorów odnawiających zabytki na tereniePodkarpacia lub Ukrainy. Udostępniamy łamy naszego wydawnictwa nainformacje o przeprowadzanych pracach. Czasami wystarczy jedno zdjęciei kilka zdań, można przesłać na adres redakcja@skarbypodkarpacia.pl.pocztą mailową. Czekamy także na sygnały o zagrożonych obiektachzabytkowych, archeologicznych czy też etnograficznych. Spróbujemy inter-weniować licząc na to, że nacisk „IV władzy” pomoże zainteresować stanemzabytków decydentów i służby konserwatorskie. W przypadku tych ostatnichsą oni często lepiej poinformowani o stanie zabytków, niż ich właściciele.Ograniczają ich jedynie przepisy i małe zasoby kadrowe. Może skutecz-niejsze formy ochrony powstałyby, gdyby przekształcić je i uzbroić w upraw-nienia „policji konserwatorskiej”?Krzysztof Zielińskidwumiesięcznik bezpłatnynr 2 (02/03 2007, Rzeszów)241618192224252829303234353638414446Zaginione, zagrożoneKościół z PstrągowejKrzysztof ZielińskiProjekt „Skarby”W poszukiwaniu kluczaKrzysztof ZielińskiSylwetkiSpotkałem Bożego CzłowiekaStanisław SzczepańskiZaginione, zagrożoneDwór w OlchowejKrzysztof ZielińskiSanktuariaPodkarpacka JerozolimaAgata ChmuraZabytkowy RzeszówMalowane sufityElżbieta BakunZabytki RzeszowaKolekcji nie oddamyEwa FudalaZabytki z historiąKaplica z WiśniowejAgnieszka SzypułaPodkarpackie muzeaTu wolno dotykać eksponatyAnna GarbaczDzieła zapomnianeMadonna z PuszczyEdward MarszałekArchitektura drewnianaMiasteczko zwykłe, a jednak...Paulina BajdaArchitektura zaniedbanaKiedyś tętnił życiem...Agata ChmuraKonserwatorskie odkryciaMur do zasypania?Ewa FudalaTo też są zabytkiWskazała drogęAgata ChmuraSzlakiem zamków i duchówAnielica z SobieniaAgata ChmuraZabytki w krajobrazieObronna budowlaBożena Korecka-SzczerbaNa turystycznym szlakuMalowane klasztoryJolanta Danak-GajdaZabytki na WschodzieZakarpaccy templariuszeAndrij AndruszkoArtyści współcześniNie do podrobieniaJolanta Danak-GajdaWydawca:Stowarzyszenie Pro CarpathiaRedakcja:35-074 Rzeszów, ul. Gałęzowskiego6/319, tel./fax: 017 852 85 26e-mail: redakcja@skarbypodkarpacia.plRedaktor wydania:Krzysztof ZielińskiWspółpracują:Andrij Andruszko, PaulinaBajda, Elżbieta Bakun, Agata Chmura,Jolanta Danak-Gajda, Ewa Fudala, AnnaGarbacz, Bożena Korecka-Szczerba, EdwardMarszałek, Agnieszka Szypuła.Opracowanie graficzne, skład, łamanie:KORAW Dorota KocząbDruk:TECHGRAF ŁańcutRedakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie praworedagowania nadesłanych tekstów.Wydawca nie ponosi odpowiedzialności zatreść reklam i ogłoszeń.Kopiowanie i rozpowszechnianiepublikowanych materiałów wymaga zgodyWydawcy. Wszelkie prawa zastrzeżone© Copyright by „Skarby Podkarpackie”Na okładce: cerkiew w Miękiszu Starym(fot. Krzysztof Zieliński)4Projekt „Skarby”tekst i fot. Krzysztof ZielińskiW poszukiwaniuWniosek„SkarbyPodkarpackie” – śladamitrzech kulturnapisanyprzez Stowarzyszenie„Pro Carpathia” uzyskałdofinansowanie ześrodków EuropejskiegoFunduszu RozwojuRegionalnego (EFRR)Program SąsiedztwaINTERREG IIIA/TacisCBC Polska-Białoruś--UkrainaWsparciemikroprojektówProblemem w sąsiedzkich relacjachpolsko-ukraińskich jest różnica w oce-nie wspólnych wydarzeń historycz-nych, a jednocześnie zbyt mała wiedzao łączących nas tradycjach kulturowych.Przygotowany przez Stowarzyszenie „ProCarpathia” projekt miał za zadanie z jednejstrony powołać do życia wydawnictwo, któ-re w sposób przystępny przedstawiałobywiedzę z zakresu historii, historii sztuki, ar-cheologii i etnografii terenów przygranicz-nych. Z drugiej strony miał także pomócpolskim i ukraińskim dziennikarzom w wy-pracowaniu pozytywnych emocji do wspól-nej tradycji i historii. Zorganizowany w dniach27–29 kwietnia br. objazd dziennikarski pozabytkach, muzeach i miejscach historycz-nych w rejonie pogranicza zawiódł nasw rejony powiatu leżajskiego, lubaczow-skiego i przemyskiego. Poniższa fotorelacjapokazuje jak zwiedzaliśmy, a na kolejnychstronach Czytelnicy mogą zobaczyć cowidzieliśmy i w jakim stanie znajdują sięobecnie cerkwie.nTrafiliśmy na odbudowę Dworu Starościńskiego w LeżajskuRed. Jolanta Danak-Gajda wywiady z kierownikiembudowy przeprowadzała nawet pod ziemiąZamkniętą cerkiewkę w Rudkach oglądaliśmy przezdziurkę od kluczaNiezwykłą opowieść o cerkwi w Starym Dzikowieusłyszeliśmy od jej „sąsiada” przez drogęProjekt „Skarby”5kluczaRUDKASIENIAWALEŻACHÓWPRZEWORSKCEWKÓWRADYMNOPRZEMYŚLNAROLŁÓWCZAGORAJECKOWALÓWKAWOLA WIELKANOWE BRUSNOCHOTYLUBSTARYCIESZANÓWDZIKÓWMIĘKISZSTARYLUBACZÓWRADRUŻŁUKAWIECWIELKIEOCZYWÓLKA ŻMIJOWSKAJAROSŁAWŻMIJOWISKAMŁYNYCHOTYNIECPałac w Narolu oglądaliśmy przy zachodzie słońca, oprowadzaniprzez osobę opiekującą się odbudowywanym zespołemZ kolei skarby Muzeum Kresów w Lubaczowie prezentowałnam niezwykle gościnnie dyrektor Stanisław Piotr MakaraNa cmentarzu przy cerkwi w Łówczystudiowaliśmy wiekowe nagrobkiTragiczny stan cerkwi w Nowym Bruśnie wstrząsnął nami boleśnieRadruż – jedni czekają na drugich, spoglądających z zabytkowej wieży [ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

anio102.xlx.pl