ogl33, KWK

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Wybrane pytania i odpowiedzi dotyczące emerytur górniczych zadane w trakcie spotkania z
przedstawicielem Oddziału ZUS w Chorzowie w dniu 27 sierpnia 2008 r.
1. Jaki wpływ na uprawnienia do emerytury górniczej ma przystąpienie do otwartego
funduszu emerytalnego ?
W przypadku osób spełniających warunki do emerytury górniczej ze względu na wiek i bez
względu na wiek wg. zasad obowiązujących od 1 stycznia 2007 r. (tj. wg nowych zasad)
przystąpienie do otwartego funduszu emerytalnego nie będzie stanowiło przeszkody do nabycia
prawa do świadczenia górniczego. Zgodnie z art. 50 a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych w odniesieniu do emerytur górniczych ze względu na wiek albo art. 50 e
ww. ustawy w stosunku do emerytur bez względu na wiek osoby, które przystąpiły do OFE, chcące
skorzystać z emerytury górniczej będą musiały złożyć za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń
Społecznych wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku otwartego funduszu
emerytalnego na dochody budżetu państwa. Wniosek ten będzie składany razem z wnioskiem o
przyznanie emerytury.
Zdecydowanie trudniejsza jest sytuacja osób, które przystąpiły do OFE i chcą skorzystać z
emerytury górniczej wg przepisów obowiązujących do końca 2008 r. (tj. wg starych zasad).
Przepisy w chwili obecnej w stosunku do tej kategorii osób nie przewidują możliwości wystąpienia
z OFE, stąd osoby, których dotyczy problem próbują w drodze korespondencji z OFE, a następnie
w drodze postępowań sądowych wycofać się z zawartych w tym zakresie umów. Sytuacja
powyższa, bardzo niekorzystna dla osób zainteresowanych, ma ulec zmianie. Według zapewnień
Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej (pismo znak: DUS-5005-1-BB/08) w resorcie
przygotowywane są zmiany regulacji, które mają na celu umożliwienie przekazywania środków
zgromadzonych w OFE na dochody budżetu państwa, za pośrednictwem ZUS, co umożliwiłoby
skorzystanie z emerytur górniczych wg starych zasad tym osobom które spełniają do nich warunki i
przystąpiły do OFE. Odpowiednie zmiany zostały zawarte w projekcie ustawy o emeryturach
pomostowych.
2.
Co z pracownikami, którzy są w II filarze urodzeni po 1969 ?
Odpowiedz na to pytanie została zawarta wyżej, ale dla lepszego wyjaśnienia zagadnienia należy
stwierdzić, że emerytury górnicze mają być przyznawane bez ograniczeń czasowych. Co oznacza,
że również osoby obecnie podejmujące pracę górniczą będą mogły z nich skorzystać w przyszłości
o ile oczywiście spełnią warunki do nabycia omawianych świadczeń określone w ustawie o
emeryturach i rentach z FUS po jej modyfikacji w 2005 r. (dla uproszczenia zwane w niniejszym
tekście „nowymi zasadami"- co jest pewnym uproszczeniem bowiem nowe zasady stanowią jedynie
modyfikację starych rozwiązań). Osoby tak jak w powyższym pytaniu urodzone po 1969 r. będą
zatem również mogły w przyszłości przechodzić na emerytury górnicze i przystąpienie do OFE nie
będzie stanowiło przeszkody bowiem będą mogły z niego wystąpić na zasadach omówionych w
pierwszej części odpowiedzi na pytanie 1.
3. Czy można uzyskać pisemne powiadomienie o przyznaniu uprawnień i wysokości
emerytury przed podjęciem decyzji o wypowiedzeniu umowy o pracę ?
W przypadku osób przechodzących na emeryturę górniczą wg starych zasad, można wystąpić do
właściwego ZUS z wnioskiem o przyznanie emerytury górniczej. ZUS decyzją ustali, że pracownik
spełnia warunki do emerytury górniczej, ale jednocześnie odmówi jej przyznania z uwagi na nie
rozwiązanie stosunku pracy. W takim przypadku pracownik uzyskuje informacje, że spełnia
warunki do emerytury i w przypadku rozwiązania stosunku pracy (bez względu na to czy nastąpi to
w 2008 r. czy po tej dacie), będzie mógł przejść na emeryturę. Z decyzji powyższej nie uzyska
natomiast informacji o wysokości świadczenia. W tym zakresie niektóre z Oddziałów ZUS przyjęły
taką praktykę, że jeżeli dokumentacja złożona w sprawie przyznania emerytury, zawiera informacje
o planowanej dacie rozwiązania stosunku pracy, to wówczas decyzja zawiera informacje o prawie
do emerytury górniczej i jej wysokości. W przypadku gdy nie następuje rozwiązanie umowy o
pracę w planowanym terminie decyzja taka jest uchylana i należy zgłosić ponowny wniosek o
przyznanie świadczenia.
W przypadku osób występujących o przyznanie emerytury górniczej wg nowych zasad sytuacja
przedstawia się inaczej. ZUS wydaje decyzje o przyznaniu emerytury górniczej w ustalonej w niej
wysokości i jednocześnie zawiesza jej wypłatę do czasu rozwiązania stosunku pracy.
4. Czy jest zamiar zmiany sposobu naliczania emerytur górniczych w szczególności chodzi o
przeliczniki stażu pracy oraz ograniczeniem współczynnika 250% ?. Sposób naliczania
emerytur górniczych odchodzących na świadczenie do końca 2008 oraz od 1 stycznia 2009 r. w
kontekście art. 183 ustawy o emeryturach i rent z FUS ?
Sposób ustalania wysokości emerytur górniczych nie ulegnie zmianie. Zarówno według starych jak
i nowych zasad emerytura górnicze będzie naliczana wg jednakowego algorytmu z uwzględnieniem
przeliczników za pracę pod ziemią. Nie planuje się zmiany ogranicznika wskaźnika wysokości
podstawy wymiaru, który wynosi 250%. Art.183 ustawy o emeryturach i rentach z FUS nie będzie
miał zastosowania do emerytur górniczych.
5. Data od której obowiązuje odrabianie wszystkich dni chorobowych ?
Datą tą jest 14 listopada 1991 r. tj. data wejścia w życie ustawy o rewaloryzacji emerytur i rent.
Należy nadmienić, że okresy pobierania wynagrodzenia lub zasiłku z ubezpieczenia społecznego z
tytułu niezdolności do pracy spowodowanej chorobą w myśl starych zasad przechodzenia na
emeryturę górniczą ze względu na wiek są okresem zaliczanym w związku z czym nie ma potrzeby
ich odrabiania. Natomiast nowe zasady przechodzenia na emerytury górnicze ze względu na wiek,
w związku z likwidacją okresów zaliczanych do pracy górniczej, nie przewidują możliwości
zaliczenia wynagrodzenia lub zasiłku z ubezpieczenia społecznego z tytułu niezdolności do pracy
spowodowanej chorobą do okresu od którego uzależnione jest przyznanie prawa do emerytury
górniczej i tym samym wszystkie te okresy bez względu na przyczyny ich zaistnienia trzeba
odpracować.
Inaczej przedstawia się sprawa w przypadku emerytur górniczych bez względu na wiek. W tym
przypadku zarówno wg starych jak i nowych zasad ww. okresy należy odpracować, z pewnymi
wyjątkami przedstawionymi niżej. Do 25- letniego okresu pracy wykonywanej stale i w pełnym
wymiarze czasu pracy pod ziemią, wymaganego do nabycia emerytury bez względu na wiek,
zarówno wg starych jak i nowych zasad zalicza się okresy niezdolności do pracy spowodowane
wypadkiem przy pracy i chorobą zawodową o ile przypadają w czasie zatrudnienia i zostały
poprzedzone pracą wykonywaną stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pod ziemią. W myśl
starych zasad przy ustalaniu prawa do emerytury górniczej bez względu na wiek uwzględniano
również okresy niezdolności do pracy spowodowane wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy, wg
nowych zasad również te okresy należy odpracować.
6.
Czy są prace nad nowym wykazem prac definiującym pracę górniczą?
Nie.
7. Przed pracą na dole pracowałem 11 lat na przeróbce. Jak to będzie obliczane?
Prace na przeróbce węgla kamiennego nie są uwzględniana przy ustalaniu okresów od których
uzależnione jest przyznanie prawa do emerytury górniczej. Przy ustalaniu wysokości emerytury
górniczej okres ten jest liczony ogólnym wskaźnikiem 1,3.
Praca przez okres, co najmniej 20 lat na stanowiskach określonych w przepisach na przeróbce
węgla kamiennego upoważnia do przejścia na emeryturę kobiety w wieku 50 lat, a mężczyzn w
wieku 55 lat (o ile posiadają ogólny staż 25 lat) i jest to emerytura z tytułu pracy w szczególnych
warunkach. Będą na nią mogły przejść osoby, które spełnią do niej warunki do 2008 r. oraz te, które
do dnia 1 stycznia 1999 r. spełniały warunki stażowe, a jedynie nie osiągnęły wymagane wieku
nawet, jeżeli wiek osiągną po 2008 r. o ile nie przystąpiły do OFE.
W przypadku emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach praca górnicza jest traktowana
tak samo jak praca na przeróbce mechanicznej węgla.
8.
Czy nadal zachowane zostanie tzw. odliczenie z 65 roku życia za każdy przepracowany rok
stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pod ziemią lub stale i w pełnym wymiarze czasu pracy
na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego ? .
Powyższe odliczenie zostanie zachowane do końca 2008 r. tzn., że tylko osoby które z tego tytułu
osiągną obniżony wiek emerytalny i posiadać będą wymagany staż pracy do końca 2008 r. mogą
przejść na emeryturę. Należy nadmienić, że aby skorzystać z tego uprawnienia należy posiadać, co
najmniej 5 letni okres pracy stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pod ziemią lub na odkrywce w
kopalniach siarki i węgla brunatnego. Z obniżonego wieku będą mogły skorzystać również osoby,
które w dniu wejścia w życie ustawy o emeryturach i rentach z FUS tj. 1 stycznia 1999 r. posiadały
wymagany do nabycia emerytury staż (25 lat okresów składkowych i nieskładkowych dla mężczyzn
i 20 lat dla kobiet) oraz co najmniej 5 letni okres pracy, o której była mowa wyżej, bez względu na
to, kiedy osiągną obniżony wiek. Należy jednak nadmienić, że art. 184 ustawy o emeryturach i
rentach z FUS, który reguluje tą kwestie wymaga, aby osoba uprawniona nie była członkiem OFE i
rozwiązała stosunek pracy.
9. W jakim zakresie ulegną zmianie przepisy górniczej ustawy emerytalnej w 2009 r. w
stosunku do obowiÄ…zujÄ…cej w 2008 r. ?
Zmiany dotyczą głównie emerytur górniczych ze względu na wiek. Według „starych" zasad prawo
do emerytury górniczej przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:
1) ukończył 55 lat życia;
2) ma okres pracy górniczej wynoszący łącznie z okresami pracy równorzędnej i okresami
zaliczalnymi do pracy górniczej co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, w tym co
najmniej 5 lat pracy górniczej określonej w art. 36 ust. 1.
Wiek emerytalny wymagany od pracowników: kobiet mających co najmniej 20 lat, mężczyzn co
najmniej 25 lat pracy górniczej, równorzędnej i okresów zaliczalnych do pracy górniczej, w tym co
najmniej 15 lat pracy górniczej, o której mowa w art. 36 ust. 1, wynosi 50 lat.
(Pomijam tutaj kwestie OFE i rozwiązania stosunku pracy dla ułatwienia wywodu.). Przy ustalaniu
prawa do tego świadczenia brano zatem pod uwagę pracę górniczą, okresy równorzędne i zaliczalne
do pracy górniczej. Pracą równorzędną było np. pełnienie funkcji z wyboru w organach związków
zawodowych, praca w administracji na stanowiskach wymagających kwalifikacji górniczych itp.
Okresami zaliczanymi były natomiast takie okresy jak np. służba wojskowa, działalność
kombatancka, służba w policji, w BOR itp., pobieranie zasiłku macierzyńskiego, więzienie po
1.12.1956 za działalność polityczną, okresy pracy za granicą repatriantów, praca przymusowa,
zatrudnienie młodocianych przed 1.01.1975, zasiłek dla bezrobotnych, okres mandatu posła lub
senatora, internowanie, wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy, zasiłki chorobowe,
świadczenia rehabilitacyjne, urlopy wychowawcze i inne przerwy o podobnym charakterze, nauka
w szkole wyższej na jednym kierunku pod warunkiem jej ukończenia itp. Wg nowych zasad przy
ustalaniu prawa do emerytury górniczej ze względu na wiek nie będą brane pod uwagę w ogóle
okresy zaliczalne (ustawa likwiduje tą kategorie). Praca równorzędna została ograniczona do 2
przypadków:
1) zatrudnienie na stanowiskach wymagających kwalifikacji inżyniera lub technika w zakresie
górnictwa w urzędach górniczych, jeżeli zatrudnienie jest związane z wykonywaniem czynności
inspekcyjno-technicznych w kopalniach, przedsiębiorstwach i innych podmiotach określonych w
ust. 1 pkt 1-4, pod warunkiem uprzedniego przepracowania w kopalniach, przedsiębiorstwach i
innych podmiotach określonych w ust. 1 pkt 1-4 co najmniej 10 lat pod ziemią, na odkrywce w
kopalniach siarki lub węgla brunatnego, a także w kopalniach otworowych siarki albo na
stanowiskach dozoru lub kierownictwa ruchu;
2) zatrudnienie przy innych pracach, nie dłuższe niż 5 lat, do których pracownicy wykonujący prace
określone w ust. 1 i w pkt 1 i 2 przeszli w związku z likwidacją kopalni, zakładu górniczego,
przedsiębiorstwa lub innego podmiotu, o którym mowa w ust. 1 pkt 1-4.
Ograniczono również katalog prac zaliczanych do pracy górniczej. Według nowych zasad nie będą
za niÄ… uznawane takie prace jak:
w urzędach górniczych, jeżeli zatrudnienie jest związane z wykonywaniem czynności inspekcyjno--
technicznych w kopalniach, przedsiębiorstwach i innych podmiotach określonych w pkt 1-4 (ta
kategoria przeszła do pracy równorzędnej),
w przedsiębiorstwach i innych podmiotach miernictwa górniczego lub geologicznych, jeżeli
zatrudnienie jest wykonywane bezpośrednio przy pomiarach z zakresu miernictwa górniczego,
geologii i hydrologii; pracownikom zatrudnionym w tych przedsiębiorstwach i podmiotach uznaje
się za pracę górniczą te miesiące zatrudnienia, w których co najmniej połowę dniówek roboczych
przepracowali pod ziemiÄ…;
w charakterze lekarzy i felczerów w górniczych zespołach opieki zdrowotnej, w zakładach
górniczej służby zdrowia przy kopalniach węgla kamiennego i rud oraz w zakładach służby zdrowia
kopalń siarki lub węgla brunatnego, jeżeli pracownicy ci są zatrudnieni w tych zakładach w
Å‚Ä…cznym wymiarze co najmniej 30 godzin tygodniowo oraz wykonujÄ… systematycznÄ… kontrolÄ™
sanitarnohigieniczną stanowisk pracy pod ziemią, w kopalniach siarki lub węgla brunatnego - co
najmniej przez 20 godzin w ciÄ…gu miesiÄ…ca, przy czym do okresu 20 godzin kontroli
sanitarnohigienicznej stanowisk pracy pod ziemią wlicza się również czas zużyty na zjazd i wyjazd
ze stanowisk pracy pod ziemiÄ….
Zmiany powyższe spowodują, że osobom, które w trakcie swojego zatrudnienia zajmowały np
stanowiska w administracji kopalń, pełniły funkcje z wyboru w związkach zawodowych połączoną
ze zwolnieniem z obowiązku świadczenia pracy, studiowały, odbywały zasadniczą służbę
wojskową, korzystały z zasiłków chorobowych lub posiadały inne okresy zaliczalne i równorzędne
będzie znacznie trudniej spełnić warunki do uzyskania prawa do emerytury górniczej ze względu na
wiek, a w skrajnych przypadkach w ogóle nie spełnią do niej warunków. Wg nowych zasad
górnicza emerytura przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:
1) ukończył 55 lat życia;
2) ma okres pracy górniczej wynoszący łącznie z okresami pracy równorzędnej co najmniej 20 lat
dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, w tym co najmniej 10 lat pracy górniczej określonej w art. 50c ust.
1;
3) nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków
zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na
dochody budżetu państwa.
2. Wiek emerytalny wymagany od pracowników: kobiet mających co najmniej 20 lat, a mężczyzn
co najmniej 25 lat pracy górniczej i równorzędnej, w tym co najmniej 15 lat pracy górniczej, o
której mowa w art. 50c ust. 1, wynosi 50 lat.
Zmiany omówione wyżej są najważniejszymi, które wprowadzono w zakresie emerytur górniczych.
Nie uległy natomiast zmianie takie kwestie jak: sposób naliczania emerytur, zaliczanie niektórych
prac do wymiaru półtorakrotnego, zasady zaliczania pracy wykonywanej za granicą.
Opracował: Bogdan Pirecki
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • anio102.xlx.pl