pantomima

pantomima, teatr

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Mowa ciała a swoisty renesans klasycznej pantomimy. Red. S. Hęciak. IX Siedleckie forum nauczycieli, rodziców i wychowawców. Siedlce 2000, str. 3-10.Fragment (strony zgodne z publikacjš):str. 3Teatr pantomimy ma dwie typowe postaci. Pierwsza z nich to komedia służšca łatwej rozrywce. Zwykle unika ona poważnych tematów i skomplikowanej fabuły, gdyż ma przede wszystkim doprowadzić widza do miechu. Druga postać pantomimy może rozmieszać nie mniej niż pierwsza, ale ma inny cel prowokuje refleksję nad sensem życiowych zaangażowań człowieka. Prócz komicznych, podejmuje też poważne tematy, a czasem wzrusza. Wymaga ona od widza większego wysiłku wyobrani i intelektu, dlatego jest w pewnym sensie sztukš elitarnš.Różnica tematu pocišga za sobš istotne różnice w technice ekspresji. Pantomima w pierwszej z wymienionych postaci to głównie komiczne tricki i gagi: mieszne miny, gimnastyczne popisy, iluzje, etc. wplecione w prostš i zabawnš fabułę. Gra w drugim z wyżej wspomnianych stylów jest bardziej wymagajšca. Tu prócz ról komicznych aktor odtwarza też postaci dramatyczne i tragiczne. Musi on znać wszystkie techniki pierwszego z wymienionych stylów, ale poważna tematyka wymaga od niego też umiejętnoci posługiwania się niuansami ekspresji, które w komedii zwykle nie odgrywajš większej roli. Dlatego aktorzy drugiego z wyżej wymienionych tradycji muszš być bardziej wszechstronni i solidniej przygotowani.Jak przypomina m.in. Zbigniew Raszewski we wstępie do ksišżki Janiny Hery Z dziejów pantomimy, czyli pałac zaczarowany,[1][1] już od starożytnoci istniały dwa rodzaje teatru, w którym mniejszš rolę odgrywało słowo, a większš gra ciałem, a zwłaszcza twarzš. Aktorstwo w pierwszym z nich miało przede wszystkim dostarczyć łatwej rozrywki, rozmieszyć. Ze względu na to, że ten styl celował w sztuce imitacji i karykatury, jego aktorów nazywano (gr.) mimos, (łac.) mimus, od greckiego słowa mimesthai lub mimesis, co znaczy "naladować".[2][2] Mimos był akrobatš i klaunem. Ze względu na doć banalnš tematykę jego przedstawień i ubóstwo wykorzystywanych rodków ekspresji, Mimos nie cieszył się zbytnim uznaniem ówczesnych znawców teatru, natomiast wród mniej wykształconej częci społeczeństwa był niezwykle popularny (jak pisze Raszewski, było to zjawisko plebejskie[3][3]). W czasach nowożytnych tradycję Mimosa przejęła sztuka cyrkowej klownady, poniekšd kabaret, commedia dell' arte i in.Drugi ze wspomnianych wyżej stylów był bardziej wymagajšcy, a przez to elitarny. W starożytnym Rzymie na poczštku i to zjawisko nosiło nazwę mimu. Osobnš nazwę zyskało dopiero w swojej krańcowej postaci - (gr.) pantomimos. Greckie słowo "panto" znaczy "wszystko", "całoć". Panto-mimos to kto, kto umie naladować wszystkie postaci, przedmioty i zdarzenia, czyli wcielić się w każdš postać, stworzyć iluzję dowolnego przedmiotu i sytuacji. Potrafi on całe przedstawienie zagrać swoim ciałem, bez słów, rekwizytów i udziału innych aktorów. Pantomimos mógł wystšpić w asycie chóru i orkiestry, ale grał sam.Jego sceniczna samowystarczalnoć budziła podziw, gdyż wymagała perfekcyjnego opanowania technik pantomimicznej iluzji. Jednak nie tyle samotnoć na scenie (Mimos także mógł wystšpić sam), co swoiste oczyszczenie i precyzja scenicznej ekspresji decydowały o wysokiej ocenie jego sztuki. Nawet gdy Pantomimos zdecydował się wystšpić w towarzystwie innych mimów, zachowywałstr. 4specyfikę swego stylu. Brak rekwizytów i mowy skupiał uwagę widza na niewerbalnych rodkach wyrazu. Dzięki temu gra ciałem była bardziej wyeksponowana i mogła silniej oddziaływać na widza, prowadzšcšc go do odkrycia znaczeń, których ten w codziennym życiu nie dostrzega.Mimos, nawet gdy zdarzyło mu się występować samotnie, był hałaliwy, budził zainteresowanie widza akrobatycznymi popisami, łatwym komizmem, który bywał nieraz niezbyt wybredny. Pantomimos natomiast zdobywał widza aktorskš grš. Zdumiewał trafnociš ekspresji i inteligentnš narracjš. Nie narzucał się widzowi, ale czarował go nastrojami. Ten styl dawał możliwoci nieznane tradycji Mimosa, był jednak sztukš bardzo trudnš. Nie wystarczało więc występować samotnie i podejmować poważne tematy, by zasłużyć na miano Pantomimosa. Aktor tej tradycji musiał być mistrzem, by zainteresować i utrzymać uwagę publicznoci przez czas długiego nieraz przedstawienia. Dlatego, jak zauważa Raszewski, artystów tej specjalnoci było znacznie mniej aniżeli zwykłych mimów, toteż ceniono ich znacznie wyżej. W Rzymie cezarów tworzyli oni swego rodzaju arystokrację aktorskš.[4][4]Pantomimos znalazł naladowców także w czasach nam współczesnych. Do najbardziej cenionych należš m.in.: Jean Gaspard Deburau, Jacques Copeau, Etienne Decroux, Elia Levy, Marcel Marceau i Samy Molcho.Aktorzy tej tradycji wypracowali główne techniki i styl pantomimy - sztukę scenicznej iluzji i narracji bez słów. Dlatego jš włanie - tak ze względu na nazwę, jak i styl uznać należyć za klasycznš postać pantomimy. [ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

anio102.xlx.pl