papiery i materiały

papiery i materiały, Dokumenty

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Z papieru wycinane
Papiery i materiały
Sposoby klasyfikacji papieru znacząco wykraczają poza ra-
my tej książki, jednak przed rozpoczęciem prac z papierem na-
leży nabyć pewną, choćby niezbyt głęboką, wiedzę.
Papier klasyfikujemy według rodzaju (czyli cech, które po-
wodują, że do wykonania pracy nadaje się on idealnie lub wca-
le się nie nadaje) i gramatury (czyli wagi arkusza o powierzchni
metra kwadratowego, na przykład 80 g/m
2
, 120 g/m
2
). Papiery
zawierające bawełnę są wytrzymałe, elastyczne i długowieczne,
a trwałe i długie włókna bawełny nadają im sprężystość i odpor-
ność na wielokrotne składanie czy moczenie. Papiery celulo-
zowe są tańsze i bielsze, choć gdy ta biel jest skutkiem chloro-
wania (co jest niestety częste, choć szkodliwe dla środowiska), to papier szybciej się starzeje, a co za tym idzie
— żółknie i kruszy. Papiery kolorowe mogą być albo barwione w masie, dzięki czemu papier w przekroju jest
w tym samym kolorze, albo powierzchniowo (na przykład kolor jest nadrukowany), co może dawać brzydkie
efekty przy wycinankach, wydzierankach lub przy wymazywaniu, gdyż spod koloru może „wyjść” biały papier.
Ponadto papier może być gładzony, fakturowany, specjalnie powlekany (na przykład do drukarek). Takie infor-
macje powinniśmy uzyskać u sprzedawcy, ale i tak konkretne zastosowanie należy sprawdzić już osobiście.
Uwaga.
W książce zostały podane numery katalogowe papierów, żeby dokładnie opisać wykonanie rzeczy pre-
zentowanych na zdjęciach. Większość papierów jest dostępna w dobrych sklepach papierniczych lub w sklepach
dla plastyków. Ale najważniejszym powodem umieszczenia tych danych jest uświadomienie, że takie papiery rze-
czywiście istnieją i są dostępne na polskim rynku.
Rozmaitość papierów jest tak ogromna, że przedstawimy tu jedynie te rodzaje, które zostały użyte do zro-
bienia przedmiotów opisanych w książce.
Kalka (techniczna, kolorowa, połyskliwa)
to rodzaj przezroczystego papie-
ru, używanego dawniej jedynie do kreślenia i rysunków technicznych. Przezro-
czystość kalki uzyskano ułożeniem włókien idealnie równolegle, ale jeśli włókna
zwiększą swą objętość po wpływem wilgoci, to na powierzchni kalki natychmiast
pojawią się dobrze widoczne pofałdowania. Wprowadzenie gamy kalek koloro-
wych, wzorzystych i błyszczących o różnych gramaturach i rozmiarach pozwoli-
ło na szersze zastosowanie jej w zdobieniu. Wykorzystując jej przezroczystość,
lekkość, a zarazem sztywność i łatwość poddawania się obróbce, można uzyski-
wać bardzo piękne i oryginalne dekoracje. Można na niej też drukować, ale zawsze należy przeprowadzić próbę.
Krepina
zwana także bibułą marszczoną. Poza dużym wyborem zwykłych kolo-
rów, jest też dostępna krepina metalizowana. Z racji swoich rozmiarów (2,5 m
długości) krepina świetnie nadaje się do dużych dekoracji przestrzennych. Można
z niej robić wstęgi, łańcuchy, owijać nią przedmioty lub łączyć w różnobarwne
płachty. Nie lubi wilgoci (choć tę cechę też można wykorzystać do farbowania na
kolor krepiny na przykład pasemek), więc nawet kleić należy ją ostrożnie, i to jak
najmniejszą ilością „suchego” kleju. Można natomiast wycinać z niej różne kształ-
ty, nawet po zwinięciu w 30 warstw.
Papier „Natural” z włóknami
jest bardzo piękną alternatywą dla bibułki. Cienki,
prześwitujący, z widocznymi żyłkami naturalnych morwowych włókien, miękko układa-
jący się i przy tym wszystkim mocny. Dostępny w gamie kolorów pastelowych i inten-
sywnych, dzięki dużym arkuszom (50 x 70 cm) może być też używany do pakowania lub
okrywania niedużych przedmiotów, a nawet jako dekoracyjne podkładki na stół.
4
Papiery i materiały
Papier z włóknami
jest bardzo dekoracyjnym, jednostronnym papierem. Łatwo daje się składać i można z nie-
go tworzyć formy przestrzenne. Miły w dotyku i cieszący oko połyskliwością włókien, może być użyty do każdej
pracy wymagającej interesującego materiału.
Papier marmurkowy
, nieco grubszy (90 g/m
2
) od zwykłego papieru, jest pastelo-
wym papierem o niejednorodnej powierzchni. Można na nim drukować na koloro-
wej drukarce atramentowej, uzyskując dzięki jego kolorowi i gotowemu „wzorko-
wi” dodatkowy efekt.
Papier metalizowany
łączy w sobie zalety papieru (łatwość obróbki) i metalu (sztywność
i połyskliwość). Dzięki metalizowaniu z obu stron — niektóre arkusze mają nawet różne ko-
lory na każdej stronie (na przykład złoty i zielony, złoty i czerwony) — można z niego robić
przestrzenne, ażurowe formy, przepięknie mieniące się kolorami, szczególnie w sztucznym
świetle. Fantastyczne efekty daje też wytłaczanie w tym papierze wzorów, ale należy to ro-
bić delikatnie i możliwie najgrubszym rysikiem.
Karton
to po prostu bardzo gruby (powyżej 150 g/m
2
) papier. Poza oczywistą
różnicą w grubości i sztywności, ma te same cechy, co papier. Może być kolorowy,
mięsisty, gładzony, o powierzchni ziarnistej lub z fakturą. Ma wiele zastosowań —
od bycia zwykłym podkładem usztywniającym, aż po dekoracyjne elementy, wyko-
rzystujące strukturę i kolor kartonu.
Karton do passe-partout
to gruby, sztyw-
ny i stosunkowo miękki biały karton pokryty
z jednej strony kolorowym papierem dekora-
cyjnym, a z drugiej — papierem zwykłym. Kar-
ton wypełniający tnie się dość łatwo i można
go ciąć nawet pod kątem 45
º
, tym bardziej, że jest on śnieżnobiały i bardzo
ładnie wygląda po przecięciu. Natomiast zewnętrzne warstwy tnie się trud-
niej, a szczególnie należy uważać przy cięciu warstwy dolnej. W książce zos-
tał użyty karton Mi-Teintes®, oferowany w 50 kolorach.
Tektura falista
jest dość specyficznym, wielowarstwowym rodzajem papieru, głównie uży-
wanym do pakowania. Przy wymierzaniu jej do cięcia musimy mieć na uwadze, że ładny brzeg
wzdłuż fal uzyskamy, jedynie tnąc we wgłębieniu, więc nie możemy zbyt precyzyjnie dobierać
wymiaru. Do cięcia tektury falistej najlepsze są nożyczki o jak najdłuższym ostrzu (tzw. noży-
czki do tapet) lub nóż obrotowy. Żeby zagiąć tekturę, najpierw musimy ją zbigować. Wzdłuż
fal tekturę bigujemy po jej prawej stronie — zawsze we wgłębieniu i zawsze wzdłuż linijki,
a w poprzek fal — po lewej stronie (wówczas fale nie „zwichrują” się w żadną stronę) i też
wzdłuż linijki. Pracę z tekturą falistą (kupowaną w rolkach) zaczynamy od rozprostowania jej.
W tym celu wystarczy końce tektury zwinąć w odwrotną stronę.
Papier fosforyzujący
, jak sama nazwa wskazuje, świeci w ciemnościach. Jest samoprzylepny,
więc można go przyklejać bezpośrednio na ścianę, żeby wytyczał drogę w ciemności lub de-
korował dziecięce łóżeczko. Ma wygląd białej gumo-pianki i świeci delikatnym, błękitnozie-
lonkawym światłem. Należy pamiętać, że powierzchnia papieru musi być naświetlana przez
kilka godzin, a to znaczy, że powieszenie go w ciemnym kącie nie ma sensu.
Papier do naprasowanek
to samoprzylepny materiał podobny do tkaniny, który
pod wpływem gorąca wtapia się w materiał. Wystarczy wydrukować na nim obrazek,
samodzielnie przez nas wybrany i opracowany, dokładnie wyciąć go ostrymi (!) no-
życzkami i przyprasować. Potem z udekorowaną rzeczą należy obchodzić się dość
ostrożnie — prać w 40
º
C i prasować omijając naprasowankę lub prasując ją przez
grubą tkaninę.
Translucide
nie jest papierem, tylko tworzywem sztucznym. Dzięki swoim cechom: sztywności, przezroczys-
tości i wodoodporności daje wiele możliwości. Jest trwały, ale można go zginać (nie łamie się), robić w nim dziur-
ki (nawet zwykłym dziurkaczem) i bez obaw dopuszczać do kontaktów z wodą.
5
Z papieru wycinane
Pianka
jest lekka, wodoodporna i dostępna w pięciu kolorach. Świetnie nadaje się na zabawki
do kąpieli, szczególnie dlatego, że można ją „przyklejać” do kafelków lub wanny. Dopóki jest
mokra, nie odkleja się, więc można „opowiadać” nią różne historie, a po wyschnięciu — trzy-
mać w koszyku. Ponadto jest miękka, łatwo się zgina, dziurkuje, klei, co sprawia, że jest bez-
piecznym materiałem do prac dla dzieci.
Przechowywanie papieru
Po otwarciu ryzy lub opakowania czy nawet po kupieniu pojedynczych ar-
kuszy, papier należy trzymać położony i w zamknięciu, żeby nie chłonął wilgoci
z powietrza (dotyczy to zwłaszcza papierów higroskopijnych — bibuły, kalki),
nie blakł od światła lub po prostu się nie kurzył. Szczególnie ważne jest, żeby pa-
pier nie zawilgł, gdyż potem trudno się go przecina i może zaciąć się w drukar-
ce. Praktycznym rozwiązaniem są teczki z przegródkami, w których można trzy-
mać papier już posegregowany. Większe rozmiary można trzymać w specjalnych
teczkach na rysunki. Tuby i zwijanie papieru nie jest godne polecenia — potem pozwijany papier musimy prosto-
wać, a i tak zawsze gdzieś się pozagina.
Techniki
Przed przystąpieniem do pracy z papierem, należy zawsze sprawdzić, do czego może być on użyty. Poza in-
formacjami handlowymi dobrze jest sprawdzić już własnoręcznie, jak papier reaguje na konkretny klej, czy i na
jakiej drukarce można na nim drukować, czy nadaje się do tłoczenia, zginania, wycinania drobnych elementów
i czy wykonana z niego rzecz będzie trwała i długo ładna. Dlatego też należy kupować papier o znanych parame-
trach, w dobrych sklepach, bo jeśli nie będzie on spełniać oczekiwań przy klejeniu lub cięciu, to go wyrzucimy,
ale jeśli zniszczy nam drukarkę — straty będą już dużo większe.
Składanie
Bez względu na rodzaj papieru — dotyczy to nawet cienkiego papieru biu-
rowego — zawsze przed złożeniem należy go zbigować, czyli wytłoczyć w nim
rowek wzdłuż linijki. Można to zrobić nożem obrotowym z ostrzem bigującym,
specjalnym kościanym nożykiem introligatorskim lub po prostu zaokrąglonym,
gładkim ostrzem noża stołowego. Po zbigowaniu (szczególnie w wypadku gru-
bych papierów i kartonów) sprawdzamy, czy papier daje się łatwo i bez bocz-
nych załamań złożyć wzdłuż tej linii. Jeśli nie, to pogłębiamy wytłoczenie. Biguje-
my zawsze po stronie zaginanej do wewnątrz.
Klejenie
Inaczej klei się duże płaszczyzny, a inaczej przykleja drobne elementy. Naj-
ważniejszą zasadą jest sprawdzenie na skrawkach papieru, czy papier jest silnie
higroskopijny i czy nawet jeśli się trochę zmarszczy pod wpływem kleju, to
czy po wyschnięciu wróci do poprzedniego wyglądu.
Podstawowym klejem, którego używamy w książce do prac z papierem, jest
klej „Magic” (jest to klej introligatorski CR, produkowany przez firmę Bory-
szew S.A.). Największą zaletą, oczywiście poza skutecznością, jest dopuszcze-
nie tego kleju przez PZH do klejenia papierowych opakowań do żywności.
Oznacza to, że tym klejem można, bez żadnych obaw, kleić nawet palcami.
Jest to szczególnie ważne, gdy kleju używają dzieci, gdyż w tym wypadku wys-
tarczy, że potem umyją ręce. Klej ma biały kolor, a po wyschnięciu staje się
bezbarwny, można nim więc kleić również przezroczyste przedmioty. Jest
sprzedawany w tubach, a ostatnio pojawił się także z aplikatorem, który zna-
6
Papiery i materiały
cząco ułatwia klejenie szczelinowe. „Magic” nie nadaje się jedynie do klejenia cieniutkich bibułek oraz papierów
silnie higroskopijnych, gdyż jest klejem „mokrym” i powoduje pofałdowanie się takich powierzchni, choć przy
bardzo oszczędnym nakładaniu i klejeniu w szczelinach niektóre papiery (na przykład kalka) po wyschnięciu wra-
cają do poprzedniej formy. Do prac z papierami higroskopijnymi musimy używać „suchego” kleju w sztyfcie lub
w spreju.
Ozdabianie
Wykonane przedmioty możemy ozdabiać przyklejając lub przyszywając do nich guziki, napy, oczka, cekiny,
koraliki. Możemy przewiązywać je rafią, szpagatem, ozdobnymi wstążeczkami lub sznureczkami i robić wszystko,
co tylko przyjdzie nam do głowy. Przy przeszywaniu lub przeciąganiu ozdobnych wstążeczek należy najpierw
zrobić w papierze odpowiednie dziurki. Przestrzegając zasad dotyczących klejenia, możemy też papier malować
i rysować na nim kolorowymi kredkami, flamastrami lub pisakami. Gotowe prace możemy zabezpieczać wernik-
sem końcowym — delikatnym, nieżółknącym lakierem zabezpieczającym.
Drukowanie
Trudno sobie wyobrazić wykonywanie pewnych prac bez pomocy drukarki —
nie będziemy przecież ręcznie (choć oczywiście możemy) kaligrafować i malować
dziesiątek wizytówek czy etykietek na słoiczki. Nie mówiąc już o naprasowankach.
Także wzory z szablonów znacznie lepiej jest zeskanować i wielokrotnie druko-
wać niż każdorazowo pieczołowicie odrysowywać. Do domowych zastosowań
służą drukarki atramentowe — przeznaczone głównie do druku kolorowego i la-
serowe — do szybkiego i wysokiej jakości druku czarno-białego.
Drukarki atramentowe
drukują, natryskując tusz na papier. Dzięki temu dru-
kują bez problemu nawet na papierach z mocno chropowatą fakturą, ale należy
pamiętać, że jakość druku atramentowego jest ściśle uzależniona od powierzchni
papieru. Papier powlekany zapobiega rozlewaniu się tuszu — pokrywająca go war-
stwa szybko absorbuje nałożoną farbę i zapobiega marszczeniu się papieru, a jed-
nocześnie utrwala barwnik, co pozwala otrzymywać druk o wysokim kontraście,
niemożliwy do osiągnięcia w wypadku papieru niepowlekanego. Natomiast na pa-
pierach chłonnych, porowatych tusz się rozlewa i w niekontrolowany sposób po-
jawiają się barwne plamy. Ponadto na papierach niepowlekanych tusz schnie znacząco
dłużej, co należy uwzględnić w wypadku drukowania wielu stron. Sam druk odbywa się
w stosunkowo niskiej temperaturze, a zatem można drukować nawet na materia-
łach nieodpornych na wysoką temperaturę, w tym do naprasowanek. W zasadzie
wszystkich obecnie dostępnych papierów można używać w drukarkach atramentowych, ale zawsze lepiej się
upewnić, przeprowadzając próbę.
Drukarki laserowe
drukują, wtapiając w papier proszek zwany tonerem. Dlatego też druk na papierze z faktu-
rą nie daje dobrych efektów — toner w wielu miejscach można łatwo zetrzeć, ale za to drukarek laserowych
możemy użyć w roli „szybkiego i wysokowydajnego ołówka”. Przy pracach dekoratorskich nie mają większego
zastosowania, chyba że chcemy na przykład drukować większe ilości schematów lub tekstów. Ponieważ druk
wymaga stosunkowo wysokiej temperatury, to włożenie do nich papieru nieodpornego na wysoką temperaturę
(w szczególności papieru do naprasowanek) może się skończyć kosztowną katastrofą. Są też kolorowe drukarki
laserowe, ale wciąż są zdecydowanie droższe od drukarek atramentowych, a ponadto korzystają tylko z czte-
rech kolorów, co przy relatywnie niskiej rozdzielczości druku nie pozwala na uzyskanie takich doskonałych efek-
tów (na przykład fotograficznych), jakie są możliwe dzięki zastosowaniu specjalnych, wielokolorowych zestawów
tuszów do drukarek atramentowych.
Trzeba też pamiętać, że drukarki kolorowe stosują subtraktywny model barw, tzn. przyjmują, że drukują na
białym papierze, więc same nie mają białego tuszu czy tonera. Ponadto stosowane barwniki (poza czarnym) nie
są kryjące — przebija przez nie kolor i faktura papieru, co świetnie widać na zdjęciu (papiery od góry to: zwykły
biały, marmurkowy szary, Iris pomarańczowy, Mi-Teintes® ciemnoniebieski).
7
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

anio102.xlx.pl